การมองเห็นสีของมนุษย์ เกิดจากการที่แสงที่สะท้อนจากวัตถุนั้นๆมากระทบตาเราและส่งไปสมองเพื่อแปลออกมาเป็นสีที่เห็น อาจสรุปได้ว่าในการมองเห็นมีปัจจัยอยู่ 3 อย่าง คือ แหล่งกำเนิดแสง วัตถุมีสี และสายตาของคนเรา
1. แหล่งกำเนิดแสง
แหล่งกำเนิดแสงสามารถแบ่งเป็น 2 แหล่งคือแหล่งกำเนิดแสงตามธรรมชาติ และ แหล่งกำเนิดแสงที่ถูกสร้างขึ้นโดยมนุษย์
- แหล่งกำเนิดแสงจากธรรมชาติ ได้แก่ แสงจากดวงอาทิตย์ที่ส่องมายังพื้นโลกเป็นแสงสีขาว เมื่อผ่านปริซึมจะเกิดเป็นแสงสีต่างๆ 7 สี โดยแต่ละสีจะมีความยาวคลื่นต่างกันอยู่ระหว่าง 400-780 นาโนเมตร จากการสำรวจพบว่าแสงแดดในแต่ละประเทศก็มีการกระจายพลังงานที่แตกต่างกันไปตามภูมิประเทศ ภูมิอากาศ ฤดูกาล และช่วงเวลา ทำให้การมองเห็นสีแตกต่างกันไปด้วย
- แหล่งกำเนิดแสงจากการประดิษฐ์ ได้แก่ หลอดไฟอินแคนเดสเซ็น(Incandescence) หลอดไฟทังสเตน (Tangsten Filament Lamp) หลอดฟลูออเรสเซนส์ หลอดไฟซีนอลอาร์ค((ำืนื arc Lamp) เป็นต้น
ในส่วนของหลอดไฟซีนอลอาร์คนั้น จะให้แสงที่มีการกระจายพลังงานอยู่ในช่วงระหว่างรังสี UVและรังสีอินฟราเรด เมื่อเราใช้ที่กรองแสงรังสี UV อย่างสม่ำเสมอควบคู่ไปกับการใช้ที่กรองความเข้มของรังสีอินฟราเรด จะทำให้หลอดไฟซีนอนอาร์คมีการกระจายพลังงานใกล้เคียงกันแสงอาทิตย์ตอนกลางวัน
นอกจากนี้หลอดไฟซีนอนอาร์คที่ให้แสงกระพริบ (Zenon Flash Lamp) เมื่อให้แสงกระพริบที่มีความเข้มสูงในช่วงเวลาสั้น ๆ ทำให้ชิ้นงานวัดสีไม่ร้อนมากจนเกิดการเปลี่ยนสี
2.วัตถุมีสี
เมื่อแสงจากแหล่งกำเนิดแสงตกกระทบกับวัตถุที่มีสีจะเกิดการสะท้อนแสงที่ผิว ของวัตถุที่มีความเงา เรียกว่า Specula Reflect ถ้าผิวไม่เรียบและไม่มีความเงาเมื่อแสงตกกระทบกับวัตถุจะเกิดการกระเจิงของแสง อนุภาคของแสงในบางช่วงคลื่นจะถูกดูดกลืนไว้ บางช่วงคลื่นถูกสะท้อนออกมา ทำให้เห็นสีที่แตกต่างดกันตามความยาวช่วงคลื่นที่สะท้อนออกมา เราเรียกปรากฏการณ์นี้ว่า Diffuse Reflection
นอกจากจะมีการสะท้อนและการดูดกลืนของแสงแล้ว ยังมีการส่องผ่านบนวัตถุโปร่งแสงและเกิดการกระเจิงแสงที่พื้นผิว ปรากฏการณ์นี้เรียกว่า Diffuse Transission แต่ถ้าเป็นวัตถุโปร่งใส เข่นกระจกใส จะเกิดการส่องผ่านทะลุวัตถุ เรียกปรากฏการณ์นี้ว่า Regular Transmission
3.ผู้สังเกตการณ์
ผู้สังเกตการเป็นปัจจัยสุดท้ายของการมองเห็น เมื่อแสงตกกระทบกับวัตถุและสะท้อนเข้าตาผู้สังเกตการณ์ผ่านเรตินาที่มีส่วนแยกแยะแสงสีอยู่ 2 ส่วนคือ ส่วนที่แยกแยะความมืดและสว่างเรียกว่า Rod และส่วนที่สามารถแยกสีที่เรียกว่า Cones แบ่งออกเป็น 3 Cone คือ ส่วนที่มีความไวต่อสีแดง สีเขียวและสีน้ำเงิน